TÜRKİYE’DE MÜKERRER SUÇLULUK: ŞARTLI TAHLİYE EDİLEN TUTUKLU VE HÜKÜMLÜLER ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Özet

Mükerrer suçluluk, birçok ülkenin suç adalet sisteminde önde gelen sorunlar arasındadır. Resmî suç istatistikleri, suçluluğun önemli bir kısmının mükerrer suçluluktan kaynaklandığını göstermektedir. Bu durum, hükûmetlerin suç adalet sistemi için ayırdıkları bütçeye önemli bir yük getirmektedir. Bundan dolayı etkili suç önleme programları için suç araştırmalarında resmî verilere dayalı kapsayıcı bir yaklaşıma ihtiyaç duyulmaktadır. Veri toplama konusundaki güçlüklerden ötürü Türkiye’de mükerrer suçluluk üzerine yapılan çalışma oldukça azdır. Bu çalışma, Türkiye’de mükerrer suçluluğun boyutlarının ortaya konulmasına katkı sunmayı amaçlamaktadır. Bu amaçla Türk kolluk kurumları olan Jandarma Genel Komutanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğünden mükerrer suçluluk konusunda temin edilen suç verileri analiz edilmiştir. Covid-19 salgınından sonra hükûmet, 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’da değişiklik yapmış; cezaevlerindeki 750.000’e yakın hükümlü ve tutuklu 15 Nisan 2020 ve 15 Nisan 2023 tarihleri arasında şartlı tahliye edilmiştir. Çalışmadaki analiz; suç türleri, mükerrer suçluluk sıklığı ve yaş durumu ile mükerrer suçluluğun suç oranları üzerindeki etkisini kapsamaktadır. Araştırmada üç yıllık izleme süresinde şartlı tahliye edilme durumuna göre Türkiye’de mükerrer suçluluk oranının %61 olduğu; hırsızlık, dolandırıcılık ve uyuşturucu suçlarının mükerrer olarak en çok işlenen suç türleri olduğu; söz konusu dönem içerisinde mükerrer suçluların toplam suç oranlarında %20’lik bir artışı temsil ettiği sonuçlarına ulaşılmıştır.